สัญญาของปิศาจ

นักบุญโวล์ฟกังกับปิศาจ วาดโดย มิคาเอล พาเชอร์ (Michael Pacher)

สัญญาของปิศาจ (Deal with the devil) หรือ การต่อรองแบบเฟาสต์ (Faustian bargain) เป็นความเชื่อทางวัฒนธรรมที่แพร่หลายในภาคตะวันตกของโลก และได้รับการเสริมเติมแต่งเป็นอันมากจากตำนานของเฟาสต์ (Legend of Faust) และตำนานเรื่องปิศาจเมฟิสโตเฟลิส (Mephistopheles) แต่พบมากในนิทานพื้นบ้านที่เกี่ยวกับศาสนาคริสต์

ตามความเชื่อดั้งเดิมในแม่มดของชาวคริสต์ การทำสัญญากับปิศาจเป็นสัญญาระหว่างมนุษย์ ซึ่งเรียก
"ผู้ขันต่อ" (Wagerer) กับซาตาน (Satan) หรือปิศาจอื่น ๆ ซึ่งมนุษย์เสนอจะยกวิญญาณของตนให้แก่ปิศาจ เพื่อแลกกับการที่ปิศาจจะกระทำบางสิ่งบางอย่างให้ การตอบแทนของปิศาจนี้ว่ากันว่าแตกต่างกันไปแล้วแต่ความเชื่อ อาทิ ความเยาว์วัย ชื่อเสียง เงินทอง ความรู้ หรืออำนาจวาสนา ยังเชื่อกันด้วยว่า บางคนทำสัญญาเช่นนี้เพียงเพื่อเป็นสัญลักษณ์ว่าจะนับถือปิศาจเป็นนาย และไม่ต้องการสิ่งใดแลกเปลี่ยนเลย อย่างไรก็ดี การต่อรองเช่นนี้นับเป็นสิ่งอันตรายมากสิ่งหนึ่ง

ด้วยว่าค่าตอบแทนแรงงานของปิศาจนั้นคือวิญญาณของผู้ขันต่อเอง เรื่องเล่ามักจบแบบสอนใจว่า นักเสี่ยงโชคผู้บ้าระห่ำพบความวิบัติชั่วกัลปาวสาน หรือในทางตรงกันข้าม อาจจบแบบตลกขบขันว่า ไพร่ที่หลักแหลมเอาชนะปิศาจด้วยอุบายอันแยบยล

ความหวังในสิ่งเหนือธรรมดาอย่างแจ้งชัดนั้น บางทีก็เรียกว่าเป็นสัญญากับปิศาจ นับตั้งแต่เรื่องสะพานปิศาจในยุโรป ไปจนถึงความสามารถเล่นไวโอลินได้อย่างบรรเจิดของ นิกโกเลาะ ปากานีนี (Niccolò Paganini)

มักเชื่อกันว่า ผู้ทำสัญญากับปิศาจ ได้ตกลงว่าจะฆ่าหรืออุทิศทารกแรกเกิดให้แก่ปิศาจ เข้าร่วมพิธีในวันธรรมสวนะของแม่มด ร่วมเมถุนกรรมกับปิศาจ หรือกับซักคิวบัสหรืออินคิวบัสจนมีบุตรด้วยกัน และเนื่องมาจากมีเด็กตายเมื่อคลอดเป็นจำนวนมากในมัชฌิมยุคและยุคฟื้นฟูศิลปวิทยา หมอตำแยหลายคนถูกกล่าวหาว่าทำสัญญากับปิศาจว่าจะอุทิศทารกแรกคลอดให้

สัญญากับปิศาจ จะทำด้วยวาจาหรือเป็นลายลักษณ์อักษรก็ได้ สัญญาที่เป็นวาจามักกระทำด้วยเรียกปิศาจ โดยวิธีวิงวอนถึง (Invocation) สังวัธยายมนตร์ (Conjuration) หรือพิธีกรรมอย่างอื่นอันเรียกปิศาจได้ โดยเมื่อบุคคลนั้น ๆ คิดว่า ปิศาจมาอยู่เบื้องหน้าแล้ว เขาจะร้องขอให้ปิศาจช่วยเหลือ และสัญญาจะยกวิญญาณของเขาให้เป็นการแลกเปลี่ยน

สัญญากับปิศาจซึ่งทำเป็นลายลักษ์อักษรในอดีต

การพิจารณาคดีและไต่สวนแม่มดได้ความว่า ปิศาจจะทำร่องรอยไว้บนร่างกายของคู่สัญญา เป็นรอยที่ลบไม่ออก เรียกว่า "รอยมาร" (Diabolical mark) สำหรับใช้อ้างว่ามีสัญญาต่อกัน และว่ากันว่า บุคคลผู้มีรอยมารอยู่บนร่างกายจะไม่รู้สึกเจ็บปวดในรอยนี้เลย ส่วนสัญญาที่ทำเป็นลายลักษณ์อักษรนั้น ก็ใช้วิธีเรียกปิศาจอย่างเดียวกัน แต่จะมีการทำลายลักษณ์อักษร โดยมนุษย์ที่เป็นคู่สัญญาจะลงลายมือชื่อของตนด้วยเลือดของตน บางทีก็ว่ากันว่า ลายลักษณ์อักษรทั้งฉบับนั้นเขียนด้วยเลือด ขณะที่นักปิศาจวิทยา (Demonologist) เชื่อว่ามีการใช้หมึกแดงแทนเลือด ที่ว่าใช้เลือดสัตว์เขียนแทนเลือดมนุษย์ก็มี

ลายลักษณ์อักษรนี้อาจเป็นหนังสือสัญญาฉบับหนึ่ง หรือเป็นการลงลายมือชื่อในบัญชีแดง (Red Book) ของซาตานก็ได้

แม้จะมีการสร้างเครื่องยืนยันถึงความมีอยู่ของสัญญากับปิศาจ แต่ก็มีผู้วิพากษ์วิจารณ์ว่า ไม่แน่ว่าสิ่งเหล่านี้จะเป็นของแท้ ทำขึ้นขณะวิกลจริต หรือเป็นพยานหลักฐานเท็จที่มีขึ้นสำหรับใช้ในศาล อย่างไรก็ดี สิ่งเหล่านี้มักประกอบด้วยลายลักษณ์อักษรประหลาดซึ่งเชื่อกันว่าเป็นลายมือชื่อหรือตราประทับของปิศาจที่แต่ละตนจะมีเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของตน ตำรับตำราหลายเล่ม เช่น กุญแจดอกเล็กของโซโลมอน (Lemegeton Clavicula Salomonis, Lesser Key of Solomon) พรรณนาถึง "รอยมาร" เอาไว้ ส่วน ค้อนของทุรชน (Malleus Maleficarum, Hammer of the Evildoers) กล่าวถึงสัญลักษณ์ประเภทที่อ้างว่าเป็นตัวอย่างของสัญญากับปิศาจ โดยเฉพาะที่เกี่ยวกับสตรีเพศ

ตามปิศาจวิทยา การจะเรียกปิศาจแต่ละตนนั้นมีกำหนดวันเวลาแน่ชัดอยู่ การจะทำสัญญากับปิศาจจึงต้องให้ถูกที่ถูกเวลาด้วย นอกจากนี้ ปิศาจแต่ละตนยังมีหน้าที่ผิดแผกกันไป ผู้จะทำสัญญากับปิศาจจึงต้องคำนึงข้อนี้ด้วย

และยังถือกันด้วยว่า แม่มดและนักวิทยาคมมักทำสัญญากับปิศาจ

..........................................................................

เครดิต : ขอบคุณข้อมูลและรูปภาพจาก https://th.wikipedia.org/wiki/สัญญากับปีศาจ